1 هاری چیست؟
هاری یک بیماری خطرناک است. این بیماری عامل ویروسی دارد.
هاری بیشتر بیماری حیوانات است. انسان ها زمانی به این بیماری مبتلا می شوند که توسط حیوان آلوده گاز گرفته شوند. ابتدا نشانه ای وجود ندارد. پس از چند هفته، یا چند ماه از گاز گرفتگی، هاری می تواند باعث ایجاد درد، خستگی، سردرد، تب و تحریک پذیری شود. به دنبال این نشانه ها، حمله، توهم و فلج روی می دهد هاری انسانی تقریبا همیشه کشنده است.حیوانات هار به خصوص خفاش، شایع ترین منبع عفونت هاری انسانی در ایالات متحده است.
راسو، راکون، سگ، گربه، گرگ صحرایی، روباه و سایر پستانداران نیز می توانند این بیماری را منتقل کنند. هاری انسانی در ایالات متحده بیماری نادری است.
هر سال حدود 40,000–70,000 مرگ ناشی ازبیماری هاری در سراسر جهان رخ می دهد. گاز سگ های واکسینه نشده باعث تعداد زیادی از این مرگ ومیر ها بوده است. واکسن هاری می تواند از هاری جلوگیری کند.
2 واکسن هاری
واکسن هاری به افرادی که ریسک ابتلا به هاری در آنها زیاد تزریق می شود تا در صورتی که در معرض خطر قرار گیرند، از آنها محافظت شود. همچنین پس از اینکه فردی گاز گرفته می شود، تزریق این واکسن می تواند از این بیماری جلوگیری کند. واکسن هاری از ویروس هاری کشته شده ساخته می شود. این ویروس دیگر نمی تواند باعث ایجاد هاری شود.
3 چه کسی باید واکسن هاری دریافت کند و چه زمانی؟
واکسیناسیون پیشگیرانه (بدون اینکه حیوانی گاز گرفته باشد) افرادی که از ریسک ابتلا به هاری بالایی برخوردارند، مانند :دامپزشکان، افرادی که با حیوانات سر و کار دارند، کارگران آزمایشگاه هاری، غارنوردها و کارگران تولیدات بیولوژیک هاری باید واکسن هاری دریافت کنند. از این واکسن همچنین باید برای افراد زیر استفاده شود: – افرادی که فعالیت های آنها باعث می شود با ویروس هاری یا با حیوانات هار احتمالی برخورد زیادی داشته باشند. – مسافران بین المللی که در مناطقی از جهان که هاری شایع است، دوست دارند با حیوانات در تماس باشند. برنامه زمانی واکسیناسیون هاری قبل از بروز خطر سه دوز در زمان های زیر است: دوز 1 : در صورت لزوم
دوز 7: 2روز پس از دوز 1
دوز 21: 3روز یا 28 روز پس از دوز 1
برای کارگران آزمایشگاهی و سایرین که ممکن است مدام در معرض ویروس هاری قرار داشته باشند، آزمایش دوره ای برای حفظ ایمنی آنها توصیه می شود و در صورت نیاز باید از دوزهای یادآور استفاده شود. (دوزهای یادآور یا آزمایش برای مسافرین توصیه نمی شود.) جزئیات بیشتر را از پزشکتان جویا شوید.
واکسیناسیون پس از در معرض خطر قرار گرفتن
هر کسی که توسط حیوانی گاز گرفته می شود، یا هر کسی که ممکن است در معرض خطر هاری قرار داشته باشد، باید زخم را تمیز کرده و فورا به یک پزشک مراجعه کند. اگر شخص به واکسن نیاز داشته باشد، دکتر تشخیص می دهد. فردی که در معرض خطر قرار گرفته است و هرگز واکسینه نشده است باید 4 دوز از واکسن هاری را دریافت کند-یک دوز به محض بروز مشکل و دوزهای بعدی در روزهای سوم، هفتم و چهاردهم. این فرد همچنین باید هم زمان با دوز اول، واکسن دیگری به نام ایمنوگلوبین هاری را دریافت کند. فردی که قبلا واکسینه شده است باید 2 دوز از واکسن هاری را دریافت کند – یک دوز به محض گازگرفتگی و دوز دوم در روز سوم. به ایمنوگلوبولین هاری نیازی نیست.
4 در صورت وجود شرایط زیر به دکترتان اطلاع دهید
در صورت موارد زیر، قبل از دریافت واکسن هاری، با دکترتان صحبت کنید:
1 اگر به دوز قبلی واکسن هاری یا مشتقات دیگر این واکسن واکنش آلرژی شدیدی (کشنده ای) داشتید، یا هر گونه آلرژی شدید دیگری دارید، .
2 بنا به یکی از این دلایل، سیستم ایمنی تان ضعیف شده باشد :
– HIV/AIDS یا بیماری دیگری که روی سیستم ایمنی شما تأثیر بگذارد
– درمان دارویی که روی سیستم ایمنی شما تأثیر بگذارد، مثل استروئید
– سرطان، یا درمان سرطان با پرتودرمانی یا دارو
اگر بیماری سبک تری دارید مثلا سرماخوردگی می توانید واکسن دریافت کنید. اگر نسبتا یا به شدت بیمار هستید احتمالا قبل از دریافت دوز معمول واکسن هاری (توسط حیوانی گاز گرفته نشده اید) باید منتظر بهبودی باشید. اگر در معرض ویروس هاری قرار گرفته اید، باید صرفنظر از بیماری گه دارید واکسن دریافت کنید.
5ریسک های واکسن هاری چیست؟
واکسن نیز مانند سایر داروها می تواند مشکلات جدید ایجاد کند مثلا ،واکنش آلرژی شدید. ریسک ایجاد آسیب جدید توسط واکسن یا مرگ بسیار اندک است. مشکلات جدی واکسن هاری بسیار نادر هستند. مشکلات خفیف درد، قرمزی، ورم یا خارش در جای تزریق ( 30 الی 74 درصد) ، سر درد، تهوع، شکم درد، درد عضلانی، سرگیجه ( 5 الی 40 درصد) مشکلات ملایم کهیر، درد مفاصل، تب ( حدود 6درصد از دوزهای یادآور) سایر اختلالات سیستم عصبی، مانند سندروم گیلن باره ( GBS) پس از تزریق واکسن هاری گزارش شده اند اما به حدی نادر بودند که مشخص نیست واقعا توسط واکسن ایجاد شده باشند. توجه: واکسن هاری با چند مارک در ایالات متحده موجود است و واکنش ها نیز بسته مارک های مختلف، ممکن است متفات باشد. ارائه دهنده خدمات شما می تواند درباره یک مارک خاص اطلاعات بیشتری به شما ارائه کند.
6 اگر واکنش شدیدی به این واکسن وجود داشته باشد چه باید کرد؟
باید به دنبال چه چیزی باشم؟ • هر چیزی که شما را نگران کند مثلا ،نشانه های واکنش آلرژی شدید، تب بسیار بالا یا تغییرات رفتاری. نشانه آلرژی شدید می تواند شامل کهیر، ورم صورت و گلو، تنگی نفس و ضربان قلب سریع، سرگیجه و ضعف باشد. این نشانه ها معمولا چند دقیقه تا چند ساعت پس از واکسیناسیون بروز می کنند.چه کاری باید انجام دهم؟ اگر فکر می کنید واکنش آلرژی شدید دارید یا موقعیت اورژانسی دیگری که نمی توانید منتظر بمانید، با 116 تماس بگیرید یا فرد بیمار را به نزدیکترین درمانگاه ببرید. در غیر این صورت با دکترتان تماس بگیرید.
منبع: https://www.immunize.org/vis/farsi_rabies.pdf
