به گزارش خبرنگار دامپزشک نیوزـ در صنعت پرورش دام ، هدف اصلی تولید بیشتر با صرف هزینه کمتر است . این مهم که در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی و رونق تولید است، علاوه بر افزایش درآمد دامدار منافع ملی کشور را نیز تامین کرده و کشور را از خروج ارز و واردات بی نیاز کرده و در طولانی مدت می تواند زمینه صادرات و ارز آوری را فراهم کند.
برای دستیابی به این هدف باید مدیریت پویا را با آخرین یافته های علمی وپژوهشی همراه نمود . از مهم ترین راه ها ، ارتقاء مدیریت تکثیر گوسفند است لذا باید از تمام فن آوریهای نوین وامکانات موجود استفاده کرد و با کاربرد روشهای مناسب موجب افزایش بهره وری اقتصادی در صنعت پرورش گوسفند شد. یکی از این روشها استفاده از جیره غذایی فلاشینگ است . فلاشینگ در لغت به معنی جهش است ودر دامپروری عبارت است از تغذیه دامهای ماده برای افزایش تعداد تخمک آزاد شده . انرژی زاها ، مواد پروتئینی ، ویتامین ها ، مینرال ها ، اسیدهای چرب غیر اشباع (امگا 3، امگا 6 وچربی سویا ) روغن ماهی ، مواد دانه ای مانند جو ، گندم ، باقالای مصری ، سیلو و….. از موادی هستند که در پژوهش های متعدد از آنها به عنوان مواد مفید برای فلاشینگ یاد شده است .پروتئین ها ترکیبات آلی پیچیده با وزن ملکلولی زیاد بوده وهمانند کربوهیدرات ها وچربی ها حاوی کربن ، اکسیژن وهیدروژن می باشند بعلاوه در تمامی آنها ازت وعموماً گوگرد نیز یافت می شود .
تغذیه بطور مستقیم واز طریق تامین مواد مغذی خاص ، فرایندهایی نظیر توسعه ی اووسیت ها ، تخمک گذاری ، بقای جنین و استقرار آبستنی وبطور غیر مستقیم از طریق تاثیر روی هورمون ها ومتابولیت های خونی روی باروری اثر می گذارد. پروتئین ها ترکیبات آلی پیچیده با وزن ملکلولی زیاد بوده وهمانند کربوهیدرات ها وچربی ها حاوی کربن ، اکسیژن وهیدروژن می باشند بعلاوه در تمامی آنها ازت وعموماً گوگرد نیز یافت می شود .
وضعیت تغذیه میش ها هنگام فلاشینگ باید به گونه ای باشد که ضمن تغذیه میش ها در چراگاههای مرغوب مانند یونجه و مزارع گندم وجو باید روزانه 100 تا 300گرم کنسانتره در اختیار میش ها قرار گیرد معمولاً پروتئین کنسانتره در حدود 13 تا 14 درصد ونسبت انرژی مفید آن حدود 7 واحد علوفه ای در نظر گرفته می شود.
امروزه استفاده از چربی برای بهبود وبهینه ساختن میزان انرژی مصرفی در کل دنیا به عنوان یک افزودنی خوراکی مرسوم شده است . استفاده از مکمل نمک کلسیمی اسیدهای چرب (CSFA) در جیره میش ها باعث افزایش میزان تولید شیر ، چربی و پروتئین و خاکستر شیر می شود همچنین استفاده از مکمل نمک کلسیمی و روغن آفتاب گردان در جیره فلاشینگ موجب افزایش یک سری از هورمون ها (استروژن وپروژسترون ) ومتابولیت های خونی مرتبط با تولید مثل و در نهایت بهبود بازده تولید مثل در میش ها می شود همچنین مصرف منابع چربی عبوری (نمک کلسیمی) در دوره فلاشینگ باعث افزایش وزن هنگام تولد می شود . هرچند فراهم نمودن انرژی ، پروتئین ومواد معدنی می تواند تعداد تخمک های حاصل از هرجفت گیری را افزایش دهد ولی استفاده از چربی پالم هیدروژنه میزان زنده ماندن بره ها را کاهش می دهد و به عقیده برخی محققین افزایش انرژی از طریق افزایش گلوکز یا استات خون به دنبال مصرف کربوهیدرات ها موجب افزایش تخمک گذاری می شود .
در مورد فلاشینگ باید به چند نکته توجه کنیم . هدف از فلاشینگ اصلاح جیره غذایی برای برطرف کردن وجود مشکل در دام نیست ومیش هایی که وضعیت بدنی ضعیفی دارند ویا آنهایی که خیلی چاق هستند (وضعیت بدنی بیشتر از سه) برای فلاشینگ مناسب ننیستند . اخیرا معلوم شده است گرچه اعمال سطح تغذیه بالا در میش هایی که سابقه تغذیه ناکافی داشته باشند مفید است اما باروری و چند قلوزایی در حیواناتی که از سطح تغذیه کافی برخوردار باشند نیز بیشتر است.
طول دوره آبستنی با افزایش دوقلوزایی همبستگی منفی دارد . بدین معنی که هرچه تعداد بره های یک زایش بیشتر باشد طول دوره آبستنی کمتر است و هرچند فلاشینگ باعث افزایش حداکثر پانزده تا بیست درصدی دوقلوزایی می شود اما تاثیری بر فحلی وباروری ندارد
در استفاده از فلاشینگ ، هزینه جیره تکمیلی بعلاوه هزینه کارگر وسایر هزینه ها به هزینه دامدار افزوده میشود اما بدلیل افزایش تعداد بره متولد شده وکاهش سقط های جنینی و بهبود وضعیت بدنی دام ماده ( در حین جفت گیری ، آبستنی ، زایش وبعد از زایش) و بره یا بزغاله متولد شده ( افزابش وزن تولد) تولید آغوز مرغوب تر از لحاظ کمیت وکیفیت موجب کسب چند برابر هزینه مصرف شده برای فلاشینگ خواهد شد ومعمولا بدلیل هزینه های بالا مدت زمان استفاده از جیره فلاشینگ یک الی دو هفته قبل ازجفت گیری است .
از مهم ترین نتایج دیگر فلاشینگ برای بره یا بزغاله تازه متولد شده آن است که از آنجایی که در دام تازه متولد شده آغوز تنها منبع تامین انرژی مورد نیازدر ساعات اولیه تولدش می باشد پس تغذیه با آغوز با کیفیت بالا سبب افزایش رشد ومقاومت به انواع بیماریها خواهد شد.
گزارشگر دامپزشک نیوز: مهسا فتح آبادی
انتهای پیام/