به گزارش خبرنگار دامپزشک نیوزـ به اعتقاد دانشمندان افزایش گرمای سیاره به طرق متعدد روی آناتومی و سلامت گونههای مختلف جانوری و گیاهی تاثیر میگذارد. به گونه مثال افزایش دمای آب باعث میشود که گوشت بعضی انواع ماهی، سمی شود و مالاریا به طرز بیسابقهای افزایش یابد.
اکنون در نشریه Ecology Letters مقالهای منتشر شده که بعد جدیدی از تاثیر گرمایش جهانی را آشکار کرده است: گرمتر شدن زمین روی پرندگان هم تاثیر گذاشته است. سرپرست این تیم تحقیقاتی، دکتر بنجامین وینگر، استاد دانشکده بومشناسی و زیستشناسی تکاملی در دانشگاه میشیگان است. استدلال اصلی وینگر و همکاران او این است که افزایش دما احتمالاً باعث کوچک شدن جثه حیوانات میشود.
بر اساس یکی از اصول بنیادی زیستشناسی تکاملی که به قانون برگمان معروف است، حیواناتی که در بخشهای گرم زمین زندگی میکنند در مقایسه با همتایانی که در بخشهای سرد زمین زندگی میکنند جثه کوچکتری دارند.
هدف تیم پژوهشی، آزمون این قانون در میان پرندگان بود. آنها ۷۰ هزار پرنده مهاجر مرده را موردبررسی قرار دادند. ۵۲ نوع گونه در میان جمعیت آماری یافت میشد. دانشمندان به کمک موزه تاریخ طبیعی شیکاگو به این جامعه آماری وسیع دسترسی پیدا کرد. وینگر و گروهش به مجموعهای ارزشمند دست یافته بودند و توانستند تغییر و تحولاتی که در طول ۳۸ سال در بدن پرندگان رخ داده بود را بررسی کنند. آنها اندازه یکی از استخوانهای پای پرندهها و نیز طول، عرض و حجم بدن پرندگان را اندازهگیری کردند. بیشتر پرندگان به گونهّهایی از پرستو و گنجشک تعلق داشتند.
تغییرات ۴۰ ساله
محققان به این نتیجه رسیدند که جثه همه ۵۲ نوع پرنده در طول این ۳۸ سال کوچکتر شده است. بهعبارتدیگر کاهش جثه ۴۹ نوع ازنظر آماری، معنادار بوده است. طول استخوان تارسوس ۴. ۲ درصد در تمامی انواع کاهش یافته است. اندازه بالها هم ۳. ۱ درصد کمتر شده است.
علاوه بر این آنها دریافتند گونههای از نظر کاهش اندازه استخوان تارسوس، سریعترین نرخ را داشتهاند از نظر کاهش طول بال هم بسیار سریعتر از گونهّّّهای دیگر کاهش اندازه را تجربه کردهاند. در نهایت بین اندازه بدن پرندگان و دما ارتباط مستقیم و نیرومندی وجود دارد: دما هر چه بالاتر باشد جثه کوچکتر میشود. در طول ۴۰ سال گذشته دمای هوای محیطزیست پرندگان در فصل تابستان بهطور متوسط ۸. ۱ درجه افزایشیافته است.
اطلاعات دورهای و نتایج شگفتانگیز
دکتر برایان ویکس، یکی دیگر از نویسندگان این مقاله نوشته است: « با تکیه بر یکسری دلایل خوب میتوانیم بپذیریم که افزایش دما به کوچک شدن بدن منجر میشود. نکته حیرتانگیز آن است که همه انواع این پرندگان به شکل یکسانی به افزایش دما واکنش نشان دادهاند. جثه آنها دقیقه بهموازات گرمتر شدن کره زمین کوچک شده است. آزمون و مستند ساختن این قانون بنیادی (قانون برگمان) کاری است که قبلاً به این شکل دقیق انجام نشده بود».
این گروه پژوهشی در مرحله بعدی میخواهد سازوکار کوچکتر شدن جثه حیوانات را هم بررسی کند. علاوه بر این باید دید که آیا افزایش دما روی شکل گونهها هم تاثیر میگذارد؟
گزارشگر دامپزشک نیوز: شاپور پشابادی
انتهای پیام/