به گزارش خبرنگار دامپزشک‌نیوزـ در جریان یک مطالعه علمی جدید، گروهی از دانشمندان، پوست گاوها را مثل گورخر، رنگ‌آمیزی کردند. به نظر می‌رسد که این روش نامعمول، دام‌ها را از گزش حشرات موذی مصون نگه می‌دارد و در نتیجه، نیاز به استفاده از حشره‌کش‌ها را به حداقل می‌رساند. این یافته ممکن است راهی موثر برای معضل مقاومت در برابر آفت‌کش‌های شیمایی باشد.
یک سوال ساده، انگیزه محققان برای انجام این مطالعه شد: چرا پوست گورخر راه‌راه است؟ به‌عبارت‌دیگر فایده این خطوط چیست؟ دراین‌باره چند فرضیه ارائه شده است: این خطوط به تنظیم حرارت بدن حیوان کمک می‌کنند، درندگان و حیوانات شکارچی را گیج می‌کند، گورخرها از این طریق با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و وسیله‌ای برای استتار است.
شواهد تجربی اندکی وجود دارد که از این فرضیات پشتیبانی کند اما فرضیه جدید، این‌گونه نیست. به اعتقادی شماری از دانشمندان، این نقش و نگار زیبا و منحصر از گورخر در برابر گزش پشه‌ها و سایر حشرات موذی محافظت می‌کند.
سال گذشته (۲۰۱۹) به تن چند اسب، کت‌های راه‌راه پوشانده شد. یافته‌ها نشان داد که این اسب‌ها در مقایسه با اسب‌های دیگر خیلی کمتر گزیده می‌شوند. برای اطمینان بیشتر از این موضوع به تن گروه سوم اسب‌ها، لباسی پوشانده شده بود که عاری از خطوط راه‌راه بود. نتیجه واقعاً شگفت‌انگیز است: اسب‌هایی که کت راه‌راه به تن دارند به طرز معناداری، کمتر از دو گروه دیگر گزیده می‌شوند. آیا پوست راه‌راه گورخر نقش دفع‌کننده حشرات موذی را بازی می‌کند. تکرار این آزمایش نشان داد که این فرضیه منطقی است.
استفاده از خطوط راه‌راه برای محافظت
گزش توسط حشرات یکی از دغدغه‌های جدی دامداران است چون روی رفتار معمول حیوانات، تاثیر سوء می‌گذارد و درنهایت به ضرر اقتصادی منجر می‌شود. از طرف دیگر گزش تغذیه دام‌ها را مختل می‌کند و رشد حیوانات را به تاخیر می‌اندازد. نکته منفی دیگر آن است که دام‌ها به شکل غریزی، هنگام گزش رفتارهای پرخاشگرانه بیشتری از خود بروز می‌دهند. پرخاش و ازدحام، منشأ اضطراب است و خطر جراحت را هم افزایش می‌دهد. به‌این‌ترتیب وزن و مقدار شیردهی دام به‌شدت کاهش می‌یابد.
آزمون خطوط راه‌راه
برای بررسی بیشتر این فرضیه، دانشمندان ۶ گاو ژاپنی آبستن را به دو شکل رنگ کردند: سیاه‌وسفید (مثل گورخر)، فقط سیاه. روی پوست گروه سوم هیچ خطی کشیده نشد تا نقش گروه کنترل را بازی کند.
گاوهای ژاپنی در حالت عادی، سیاه‌رنگ هستند بنابراین رنگ‌آمیزی آنها چندان به چشم نمی‌آید. هدف آن بود که خاصیت رفع‌کنندگی حشرات، نتیجه بوی رنگ نبوده است. پژوهشگران در مرحله بعد رفتار گاوها را به‌دقت موردبررسی قرار دادند و تعداد حرکاتی که برای دفع حیوانات انجام می‌دادند را شمارش کردند. گاز گرفتن گوش‌ها، تکان دادن شدید سر، به زمین کوبیدن سم‌ها و تکان دادن‌های ممتد دم. گروه پژوهشگران از وضعیت پوست هر حیوان در دو مقطع قبل و بعد از آزمایش عکس گرفتند تا تعداد گزش‌ها را ثبت کنند. در نهایت هم ورقه‌های شفاف و چسبناکی در نزدیکی هر حیوان قرار دادند تا حشرات را به دام بیندازند. به‌این‌ترتیب مقدار و نوع حشراتی که به نزدیکی حیوانات می‌‌آمدند مشخص شد.
محققان دریافتند که تعداد پشه‌های روی پاها و بدن حیوانات رنگ‌شده به شکل قابل‌توجهی کمتر است (تقریباً نصف). این در حالی است که بین گروه کنترل و گروهی که رنگ‌آمیزی سیاه داشتند هیچ تفاوتی وجود نداشت. نتایج نشان داد که تعداد رفتارهای دفع حشره در میان گروه کنترل ۵۴ حرکت در هر ۳۰ دقیقه بوده است اما این شاخص در میان اعضای گروه آزمایش فقط ۳۸ مورد است. آنها در بخش یافته‌های مطالعه خود نوشتند: ما به این نتیجه رسیدیم که مقدار گزش توسط پشه‌ها در میان گاوهای سیاه‌وسفید به شکل معناداری، کمتر از دو گروه دیگر است.
به نظر می‌رسد که با استفاده از این تکنیک عجیب می‌توان از دام‌ها در برابر حشرات موذی محافظت کرد. تجاری‌سازی این ایده علاوه بر آنکه فواید اقتصادی زیادی برای دامداران به همراه خواهد داشت میزان استفاده از حشره‌کش‌ها را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. حشرات به سرعت خود را با مواد شیمایی درون آفت‌کش‌ها وفق می‌دهند و در برابر آن مصونیت پیدا می‌کنند. به نظر می‌رسد که این روش ساده واقعا موثر است و با استفاده از آن می‌توان بهره‌وری و سلامت دام‌ها را افزایش داد و به سلامت محیط‌زیست کمک کرد.
انتهای پیام/