به گزارش خبرنگار دامپزشک نیوزـ مخالفت با حضور دامپزشکان در مزارع پرورش آبزیان به نت اصلی, نوایی تبدیل شده که این روزها علیه دامپزشکان شاغل در مزارع پرورش آبزیان, ساز شده است. قاعدتاً یکی از دغدغههای اساسی رئیس سازمان شیلات کشور باید حفظ و ارتقا و تضمین سلامت و بهداشت آبزیان پرورشی باشد اما به نظر میرسد که دکتر نبیالله خون میرزایی اینگونه فکر نمیکند. وی اخیراً در نامهای به سرپرست جهاد کشاورزی خواستار حذف دامپزشکان از مزارع پرورش آبزیان یا حداقل, عدم الزام واحدهای صنفی به جذب دامپزشک و ناظران فنی شده است. وی برای دفاع از استدلال اصلی خود روی چند نکته دست گذاشته است: 1. حضور دامپزشکان به عنوان مسئول فنی باعت افزایش هزینه تولید میشود 2. تاثیری روی کیفیت نهایی کار مزارع ندارد چون دامپزشک و مسئولین فنی «حقوقبگیر» مالک واحد صنفی هستند 3. دامپزشکان و ناظرین فنی دانش و تجربه لازم برای نقشآفرینی موثر در این حوزه را ندارند.
این نامه با واکنش شخصیتهای مختلف اهالی جامعه و سازمانهای دامپزشکان مواجه شد. در مهمترین آنها, رئیس سازمان نظام دامپزشکی گیلان خواستار تاکید وزارت جهاد کشاورزی بر حضور مسئولین فنی دامپزشک یا متخصصان بهداشت و بیماریهای آبزیان در مزارع پرورشی شد. رئیس انجمن صنفی گیلان هم در نامه خود بر قانونی بودن حضور دامپزشکان در مزارع آبزیان تاکید کرد و مخالفت با این موضوع را تلاشی برای «تحریف» مشکلات بخش شیلات کشور دانست. بهرام واله درباره جزییات مشکلات شیلات کشور و فعالان آن توضیحی نداده است اما گفتگوهای متعدد ما با روسای اتحادیههای این صنف نشان میدهد که این بخش با بحرانهای بسیاری مواجه است و حضور یا عدم حضور دامپزشکان نمیتواند تاثیر چندانی بر استمرار تولید و افزایش آمارهای آن داشته باشد.
اکنون مقامات وزارت جهاد کشاورزی و سرپرست جدید آن باید موضع دوطرف را بشنوند و متناسب با ضعف و قوت استدلالهای آنها قضاوت و تصمیمگیری کند. بههرحال به نظر نمیرسد که افزایش هزینه تولید, دلیل خوب و قانعکنندهای برای حذف دامپزشک و دامپزشکی از عرصه مهم و حیاتی شیلات باشد. اگر اینگونه باشد قاعدتاً باید این نسخه را برای بخش دام و طیور هم تجویز کرد تا هزینه تولید کاهش یابد! بها دادن به این استدلال که به نام افزایش بهرهوری و حمایت از تولید ابزار میشود راه را برای طرح دعاوی مشابه توسط شخصیتهای دو صنف مهم دیگر یعنی دام و طیور هموار میکند.
استدلال دوم رئیس سازمان شیلات را باید جدی گرفت و فکری به حال آن کرد. روح و عصاره سخن او صحیح است و وابستگی مالی دامپزشک به مالک واحد صنفی امکان نظارت دقیق و کارشناسی شده را کاهش میدهد. اما ین مطلب تازگی ندارد و قبلاً بارها و بارها از سوی شخصیتهای مختلف جامعه و سازمان و نظام دامپزشکی مطرح شده است. به طور خلاصه آنها هم بر این اعتقاد هستند که پرداخت حقوق دامپزشکان توسط دولت و مشخصاً سازمان دامپزشکی کشور زمینه نظارت هر چهبهتر و بیشتر دامپزشکان بر واحدهای صنفی را فراهم میآورد. قضاوت درباره استدلال سوم ایشان کار آسانی نیست و اظهارنظر متخصصین و کارشناسان این حوزه را طلب میکند اما بههرحال نگفته پیداست که حتی اگر چنین باشد و دامپزشکان و مسئولین فنی شاغل در مزارع آبزیان تجربه و تخصص کافی را نداشته باشند باید دنبال راه چاره بود نه حذف آنها. وی در بخشی از نامه خود به سرپرست جهاد کشاورزی, راهحل را برگزاری دورههای آموزشی و کارآموزی قبل از اشتغال میداند بنابراین مشخص است که حتی خود ایشان هم این کاستی را قابلحل میداند.
مهمتر از همه باید دید که کشورهای دیگر و سازمانها و متولیان آنها چه وزن و جایگاهی برای دامپزشکان شیلات قائل هستند. بدون شک بهرهگیری از تجارب دیگران مفید خواهد بود. برای ورود به این موضوع بد نیست اگر به گزارش جمعبندی که سال گذشته انجمن دامپزشکان آمریکا در ارتباط با اهمیت حضور دامپزشکان در حوزه شیلات و آبزیان منتشر کرده است نگاهی بیندازیم. در بخشی از این گزارش آمده است:
در چند سال گذشته شیوع بیماری به یکی از موانع اصلی رشد و توسعه صنعت پرورش آبزیان در اقصی نقاط جهان تبدیل شده است. شیلات بزرگترین و گستردهترین بخش پرورش حیوانات در جهان است. طبق اطلاعات آماری منتشرشده توسط سازمان جهانی غذا و دارو 47 درصد گوشت مصرفی جهان از طریق آبزیان پرورشی به دست میآید. نرخ رشد صنعت شیلات از همه حوزههای دیگر بیشتر است. این رشد سریع, نگرانیهای بسیاری به وجود آورده است چون معنای دیگر آن افزایش احتمال شیوع بیماری است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و متخصصین شرکتکننده در سمپوزیوم امنیت زیستی آبزیان, تمامی کشورهای جهان باید این دغدغه اساسی را جدی بگیرند. در این راستا حضور دامپزشکان در این بخش مهم حیاتی است چون آنها هستند که امنیت غذایی و سلامت آبزیان را تضمین میکنند.
این انجمن در بخش دیگری از بیانیه خود از لزوم درس گرفتن از تجارب گذشته سخن میگوید:
12 سال قبل شیوع عفونت خونی در میان گلههای ماهی سالمون کانادا فاجعه آفرید. مقابله و درمان این بیماری کار سختی نیست اما مشکل اینجاست که شناسایی و تشخیص بیماری به مواقع انجام نشده بود. در ایالاتمتحده از هر دو بیانیه «وضعیت اضطراری» که سازمان کشاورزی صادر میکند یک مورد آن به آبزیان مربوط میشود.
این انجمن در ادامه بر این واقعیت تاکید میکند که در بسیاری از موارد مهمترین عامل زمان است و حضور و نظارت مستمر دامپزشکان جلوی تشخیص دیرهنگام را میگیرید:
در دهه 1990 شیوع سندروم لکه سفید در میان گلههای میگو ابتدا در تایوان و چین گزارش شد. نظر به اهمیت و حساسیت صنایع شیلات در اقتصاد کشورهای آسیای جنوبی شرقی, آنها بهسرعت بیماری و منشأ آن را تشخیص دادند و از همهگیر شدن آن جلوگیری کردند. این اتفاق در ایالاتمتحده نیفتاد و تلفات گسترده, صنعت پرورش میگو را تا آستانه نابودی کامل برد.
انجمن دامپزشکان آمریکا در بخش دیگری از این گزارش آورده است:
سازمان جهانی بهداشت دام در سال 1995 برای اولین بار, آییننامه سلامت و بهداشت آبزیان را منتشر کرد. این آییننامه حاوی دستورالعملهایی که سازمانهای دستاندرکار و مرتبط با امور شیلات و پرورش آبزیان از طریق اعمال آنها میتوانند سلامت و بهداشت این صنعت را تضمین کنند. رکن اساسی مقابله با بیماریهای آبزیات تشخیص سریع و بهنگام بیماریهای خطرناک با تکیهبر دانش و تخصص کارشناسان و متخصصان و دامپزشکان است. آزمونهای تشخیصی برشمرده شده توسط این سازمان ابزاری منحصربهفرد جهت تشخیص و درمان کارآمد بیماریهای آبزیان ارائه میکند.
خلاصه استدلال این گزارش آن است که: در عصر جهانی شدن که اقتصاد کشورهای و صنایع پرورشی ارتباطی تنگاتنگ یافته است بیماری بهشدت بینالمللی میشود و در این شرایط حضور متخصصان در این عرصه به واقعیتی اجتنابناپذیر تبدیل شده است.
گزارشگر دامپزشک نیوز: شاپور پشابادی
انتهای پیام/