به گزارش دامپزشک نیوز به نقل از روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور، همایش (وبینار) دو روزه راهکارهای مقابله با بیماری هاری صبح روز یکشنبه 6 مهر آغاز به کار کرد و تا امروز دوشنبه 7 مهر نیز ادامه دارد.
دکتر علی‌صفر ماکنعلی، رئیس این سازمان در آغاز به کار این وبینار که با حضور نمایندگان مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ سازمان دامپزشکی کشور؛ انستیتو پاستور ایران؛ سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور به صورت ویدئوکنفرانس با مدیران کل دامپزشکی استانها و دانشگاه های علوم پزشکی برگزار شد گفت: در مقابله با بیماری هاری به عنوان بیماری فرامرزی چند نکته کلیدی باید مدنظر باشد. نخست آنکه در دامپزشکی برخی معتقدند که تعداد بیماری‌های فرامرزی 12 مورد هستند و گروهی که کثرت بیشتری دارند معتقدند تعداد بیماری فرامرزی 14 مورد است که دو بیماری بیشتر مد نظر آنها بیماری‌های هاری و تب مالت است.
وی با بیان اینکه در تعاریف تخصصی دامپزشکی، بیماری فرامرزی به بیماری اطلاق می‌شود که علاوه بر اثرات اجتماعی و اقتصادی خاص، کنترلشان در داخل مرزها به تنهایی مقدور نیست و نیاز به همکاری منطقه‌ای و بین المللی دارد اظهار کرد: بر اساس تعاریف سازمان جهانی بهداشت دام، هشت محور بر اهمیت کنترل سگهای ولگرد تاکید دارد.
وی با دسته‌بندی سگهای ولگرد به سگ‌هایی که آزادانه پرسه می‌زنند؛ سگهای صاحب‌داری که رها شده‌اند و تولید مثل خارج از کنترل دارند و سگ‌هایی که آزاد هستند و بدون صاحب هستند و گروه چهارمی که شاید ولگرد تلقی نمی‌شوند اما به مانند آنچه در پارک‌های ما هستند و صرفا با زدن یک پلاک در پارک‌ها رها شده اند
دکترماکنعلی با بیان اینکه اینکه سازمان دامپزشکی کشور نیز اعتقاد دارد که سگهای رها شده در پارک‌ها با وجود داشتن پلاک اما به عنوان سگ ولگرد نباید تلقی شوند تصریح کرد: از آنجا که ما مسئول تنظیم مقررات نحوه برخورد با سگهای پرسه زن داخل پارک هم هستیم، در آینده نسبت به برنامه ریزی برای سامان دهی این گونه سگ ها اقدام خواهیم نمود.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور راهبرد این سازمان در خصوص بیماری هاری را چنین تشریح کرد: داشتن همکاری مشترک با بخش خصوصی، محیط‌زیست، وزارت کشور و قوه قضاییه برای مدیریت این موضوع از جمله مسائل مورد اعتقاد سازمان دامپزشکی کشور است که البته هر کدام از این دستگاهها در بحث آموزش و ترویج فعالیت‌های خودشان را دارند.
وی با بیان اینکه متاسفانه تاکنون در کشورمان بر اساس مدل‌های شمارش سگ‌ها در جهان کار نشده است تصریح کرد: تحلیل‌های بر اساس آمار متعددی ناشی از سرشماری انجام شده به شیوه مبتنی بر مراجعه به روستاها بوده است.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه تا کنون مدل‌هایی برای سرشماری سگهای نگهبان و سگهای روستایی در کشور وجود نداشته است اظهار امیدواری کرد با پیگیری و برنامه ریزی معاونت پیشگیری و بهداشتی سازمان دامپزشکی کشور و هماهنگی با مرکز آمار ایران که دارای متخصصان به نام و کارکشته‌ای هست؛ یک سرشماری واقعی از سگهای صاحبدار گله و .. به عمل آید.
هزینه 3 میلیون تومانی برای نجات هر فرد گزیده شده از حیوان مبتلا به هاری
دکتر محمد مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز در این وبینار با تشکر از همکاری سازمان دامپزشکی کشور در برگزاری این وبینار با وجود شرایط خاص کنونی کشور گفت: با توجه به موضوع سلامت یکپارچه (One Health) که در آن همه دست اندرکاران در حال مدیریت بیماری هاری هستند. امید می رود در سال آینده با فراغ بال بیشتر و آمادگی بهتر و امکانات مناسب‌تر بتوانیم دور هم جمع شویم و همه چهره به چهره در مورد روز جهانی هاری و اهمیت حذف بیماری هاری انسانی و آخرین دستاوردهای این مراسم با یکدیگر تبادل آرا کنیم.
وی با بیان اینکه زنجیره انتقال هاری وقتی شکسته می‌شود که دو کار اساسی در یک کشور صورت بگیرد؛ آن 2 راهکار را چنین برشمرد: نخست بحث آموزش مردم به ویژه جوانان، نوجوانان و کودکان و دومین مورد واکسیناسیون سگهای صاحبدار حاضر در محیط شهری.
دکترگویا با استناد به اطلاعات و داده های موجود اظهار کرد: اکثریت گزیده‌شدگان در مناطق شهری و روستایی کودکان هستند؛ کسانی که امکان آگاه‌سازی آنها که چگونه از خودشان مراقبت کنند و چگونه با حیوان تماس داشته باشند و یا از تماس با حیوانات مشکوک به بیماری چگونه پرهیز کنند، وجود خواهد داشت.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه 95 درصد موارد هاری انسانی از گزش سگهای محلی است گفت: اگر با برنامه‌ریزی درست همکاری کنیم خواهیم توانست بر این مشکل غلبه کنیم.
وی در مورد دلیل اهمیت مقابله فراگیر با بیماری هاری افزود: با وجود اینکه اعداد هاری انسانی در سال بیش از 10 مورد نبوده است، اما وقتی به موارد حیوان گزیدگی نگاه می‌کنیم آنچه مشهود است نشانه اتفاق‌های دیگری هم است. چرا که مبارزه با هاری تنها به پیشگیری از مرگ ناشی از ویروس هاری ختم نمی‌شود و با کاهش هزینه های هنگفت مقابله با هاری انسانی خواهیم بود. برای مقابله با حیوان گزیدگی و پیشگیری از ابتلای به هاری به غیر از هزینه آماده‌سازی نظام سلامت، حداقل 3 میلیون تومان برای مصرف واکسن ضد هاری و ایمنوگلوبولین در فرد حیوان گزیده هزینه خواهد شد.
دکتر گویا با استناد به اینکه سالانه بیش از 200 هزار مورد حیوان گزیدگی است گفت: این در حالی است که برخی کشورها امکان واکسیناسیون بعد از گزش توسط حیوان را ندارند و برخی کشورها شاید بتوانند با کمک سازمان جهانی بهداشت و سازمان جهانی بهداشت دام در این زمینه اقداماتی انجام دهند که آن هم برای تمام موارد ابتلا کفاف نمی‌دهد.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه خیلی از کشورها برای درمان پروفیلاکسی هاری واکسن و ایمنوگلوبولین کافی در اختیار نداشته و برخی از کشورها نیز به دلیل هزینه های گزاف، اصلاً موضوع را فراموش کرده اند یا آمار انسانی جهت ارائه ندارند چه برسد به اینکه آمار هاری را در حیوانات اهلی و وحشی برآورد نمایند، خاطرنشان کرد: سالانه بیش از 29 میلیون نوبت نفر درمان پروفیلاکسی حیوان گزیدگی در جهان ثبت می گردد.
وی با تاکید بر لزوم همکاری جمعی و متحد ارگان‌های مسئول در این خصوص افزود: ما در جایی قرار گرفتیم که نباید خودمان را با کشورهای در حال توسعه مقایسه کنیم. ولی با امکانات موجود و همکاری های بین بخشی توانایی آن را داریم که در مدت کوتاهی با یک برنامه ریزی حساب شده جهت حذف هاری قدم برداریم. کافی است تقسیم کار کنیم. ما داریم به ماه‌ها و سال‌هایی نزدیک می‌شویم که بیماری‌های مشترک بسیار خطرناک سر راهمان وجود دارد.
وزارت کشور چشم انتظار تصویب قانون حمایت از حقوق حیوانات در مجلس
در ادامه این وبینار، دکتر راضی مدیرکل محترم دفتر محیط زیست و خدمات شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور اقدامات وزارت کشور در کنترل هاری در حوزه عملکرد شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و موانع انجام فرایند کامل و رضایت بخش برای تمام مردم را تشریح کرد و افزود: بر اساس آمار موجود و در حال حاضر در کشور (منهای 7 استان) مراکز نگهداری در همه استان‌های کشور راه اندازی شده است و هر استان حداقل 2 تا 3 مرکز را دارد که امید است با تدابیر اتخاذ شده در تامین منابع مالی لازم 7 استان فاقد این مراکز نیز به مراکز نگهداری از سگهای بدون صاحب مجهز شوند.
به گفته وی، در مجموع 92 مرکز نگهداری از سگهای بدون صاحب وجود دارد که 62 مرکز تحت مدیریت شهرداری‌ها است و 30 مرکز تحت مدیریت بخش خصوصی و تشکل‌های مردم نهاد است.
دکترراضی با بیان اینکه عمده‌ترین مشکل در حال حاضر و پس از زنده‌گیری و عقیم‌سازی سگهای بدون صاحب، حلقه آخر یعنی رهاسازی آن است گفت: وزارت کشور به دنبال وفاق جمعی و تامین اعتبار لازم جهت حل این دغدغه بدون تلف کردن سگهای مورد نظر است و امید می‌رود مجلس شورای اسلامی نیز طرح یا لوایح ارائه شده در چارچوب نهایی قانون حمایت از حقوق حیوانات را که چند پیشنهاد سازنده نیز اخیرا به آن ارائه شده است، زودتر تصویب کند.
سخنرانی نمایندگان دیگر وزارت بهداشت، نماینده فائو و سازمان دامپزشکی
در ادامه این همایش ویدیوکنفرانسی دکتر بهزاد امیری رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوانات مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز آمار و وضعیت حیوان گزیدگی و هاری انسانی در کشور را مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد.
دکتر بودا وثوق احمدی، اپیدمیولوژیست اقتصادی به عنوان نماینده سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد ( فائو) در ایران وضعیت جهانی هاری و همکاری های سه جانبهWHO ، OIE و FAO در کنترل و حذف هاری را تشریح کرد.
و دکتر سیامک نیکخواه رئیس گروه بهداشت و مدیریت هاری سازمان دامپزشکی کشور نیز به ابعاد مختلف بروز هاری در حیوانات و جزییات آن در انواع دامهای اهلی و وحوش؛ اشاره نمودند.
در پایان این وبینار شرکت کنندگان در ادارات کل استانها نیز پرسشهای خود را از حاضران در محل سالن جلسات سازمان دامپزشکی کشور مطرح نمودند.
لازم به ذکر است دومین روز این وبینار نیز در مورخ 7 مهر 99 به صورت مباحث تخصصی برگزار خواهد شد.
