به گزارش خبرنگار دامپزشک نیوز- آنفولانزای خوکی و آنفولانزای پرندگان دو نمونه شگفت انگیز از بیماری هایی هستند که می توانند به انسان منتقل شوند، که اخیرا هم بسیار شیوع یافته اند. از دیگر بیماری هایی که می توانند از حیوانات خانگی به انسان منتقل شوند می توان به کچلی، کرم گرد و کرم قلاب دار و همچنین ژیاردیازیس، توکسوپلاسموز و هاری اشاره کرد. اما در این گزارش قصد نداریم به معرفی این بیماری ها و یا نحوره انتقال آن ها بپردازیم، چرا که پیش از این نیز موضوع انتقال بیماری ها از حیوانات به انسان به خوبی توصیف و به آن پرداخته شده، اما این مسئله در جهت مخالف کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.
در این گزارش می خواهیم بررسی کنیم آیا پاتوژن ها می توانند از انسان به حیوانات درفرایندی که به آن زوئوزمعکوس یا Anthroponosis ،می گویند منتقل شوند ؟ مقاله مروری درباره این موضوع که در سال 2014 در PLOS One منتشر شد، نمونه های زیادی را نشان داد. آنها مواردی از باکتری ها ، ویروس ها ، انگل ها و قارچ ها را مشاهده کردند که از میزبان انسان به حیوانات انتقال پیدا می کردند که در 56 کشور در هر قاره به جز قطب جنوب رخ داده است.
اهمیت زئونوز معکوس
زئونوز معکوس فقط یک مفهوم جالب نیست،بلکه یک مسئله مهم جهانی است. حیواناتی که برای غذا پرورش پیدا می کنند به طور گسترده ای به نقاط دور و نزدیک منتقل می شوند و در تعامل با گونه های وحشی قرار می گیرند که هرگز به طور طبیعی با آن ها روبرو نمی شدند. با رشد سریع پرورش این حیوانات و افزایش برخورد آنها با انسان ها ، یک پاتوژن انسانی در بدن یک حیوان می تواند تنها در 24 ساعت هزاران مایل حرکت کند .
به عنوان مثال ، در طی همه گیری آنفولانزای H1N1 در سال 2009 ، ویروس توانست طی چند ماه وسعت کره زمین را طی کرده و از خوک ها را به انسان منتقل شود .
علاوه بر تجارت روزافزون حیوانات ، صنعت حیوانات خانگی نیز رو به رشد است. تخمین زده می شود 68 درصد از مردم ایالات متحده در سال 2015 و 2016 صاحب حیوان خانگی باشند ، این عدد 56 درصد نسبت به سال 1988 افزایش یافته است.
همه این ها نشان می دهد که درک چگونگی عملکرد بیماری ها برای موفقیت آینده زنجیره غذایی انسان و بقایش کاملا ضروری است.
اگرچه دستورالعمل ها ، پروتکل ها و قوانین، سعی در افزایش بیشتر حرکت حیوانات در سراسر کره زمین دارند ، اما این مسئله بسیار بزرگ تر است. موضوعاتی فراتر از مزارع و بازارهای قانونی در باغ وحش ها ، آکواریوم ها و تجارت غیرقانونی گوشت نیز وجود دارد که می تواند تأثیر چشمگیری بر اوضاع بگذارد. به عنوان مثال ، برخی تخمین می زنند که 5 تن گوشت حیوانات وحشی آفریقایی به صورت غیرقانونی هر هفته از طریق فرودگاه Roissy-Charles de Gaulle در پاریس در چمدان های شخصی منتقل می شود.
تحقیقات اولیه در مورد عوامل بیماری زا از انسان به حیوانات
این واقعیت که بیماری ها می توانند از انسان به حیوانات منتقل شوند ، شاید چندان تعجب آور نباشد. تخمین زده می شود 61.6 درصد از پاتوژن های انسانی به عنوان پاتوژن های گونه های متعدد در نظر گرفته شده و قادر به آلوده کردن طیف وسیعی از حیوانات هستند. همچنین ، بیش از 77 درصد از عوامل بیماری زا که چهارپایان را آلوده می کند توانایی آلوده کردن گونه های متعددی را دارند.
اگرچه تحقیق در مورد این موضوع تلاش جدیدی نیست ، اما علاقه به مطالعه در این زمینه طی سالهای اخیر رو به رشد و توسعه است. یکی از اولین مطالعات انجام شده در مورد زوئوز معکوس در سال 1988 انجام شد و به بررسی درماتوفیت ها – قارچ هایی که باعث عفونت های سطحی پوست ، ناخن ها و موها می شوند از جمله میکروسپوروم و تریکوفیتون پرداخت. نویسندگان دریافتند که این قارچ ها می توانند از حیوان به حیوان ، انسان به انسان ، حیوان به انسان و انسان به حیوان منتقل شوند.
در اواسط دهه 1990 ، تمرکز از زئونوزهای معکوس قارچی به باکتری هایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) و مایکوباکتریوم توبرکلوزیس منتقل شد.
در اواخر دهه 1990 ، علاقه به مطالعه درباره ویروس ها افزایش یافت و این تحقیقات در مدت شیوع آنفلوانزای خوکی H1N1 در سال 2009 اوج گرفت. از سال 2000 مطالعاتی در مورد توانایی برخی انگل ها برای انتقال از انسان به حیوان ، از جمله Giardia duodenalis (انگل مسئول بیماری ژیاردیازیس) و Cryptosporidium parvum (انگل میکروسکوپی که باعث بیماری کریپتوسپوریدیوزیس اسهالی می شود.) آغاز شد .
در ادامه ، به مجموعه ای از پاتوژن ها که می توانند بین انسان و حیوان منتقل شوند پرداخته شده است:
MRSA از انسان به حیوانات خانگی منتقل شد
MRSA به دلیل مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها ، گاهی اوقات superbug خوانده می شود. درمان عفونت های ناشی از MRSA بسیار دشوار است و به صورت بالقوه احتمال مرگ دارد.
اگرچه به نظر می رسد موارد MRSA در ایالات متحده رو به کاهش است ، اما هنوز هم یک نگرانی مهم در مورد بهداشت عمومی است. مطالعه ای که در سال 2006 در مجله دامپزشکی میکروبیولوژی منتشر شد به MRSA در حیوانات اهلی و انتقال آن بین انسان و حیوان پرداخت. آنها نتیجه گرفتند که:”انتقال MRSA بین انسان و حیوان ، از هر دو جهت ، مشکوک بوده و به نظر می رسد MRSA یک پاتوژن نوظهور زئونوز در دامپزشکی است. ”
در این مقاله به یک مورد خاص که یک زن و شوهر بود که مکررا به MRSA آلوده شده بودند ، اشاره شده است. عفونت های مجدد پس از شناسایی سگشان به عنوان منبع عفونت و معالجه آن متوقف شد. فرض بر این است که ابتدا این سگ توسط این زن وشوهر آلوده شده و هر بار که درمان موفقیت آمیز بوده ، سگ مجددا عفونت را به آنها منتقل می کرد.
با وجود مشکلاتی که در درمان MRSA وجود دارد، مشکل اصلی زمانی رخ می دهد که حیوانات ( به خصوص پت ها ) قادر به انتقال عوامل بیماری زا باشند. همانگونه که در مقاله ذکر شده است: “ظهور MRSA در حیوانات خانگی از نظر بهداشت حیوانات نگران کننده است ، و شاید مهمتر از همه ، این امکان برای حیوانات وجود داشته باشد که به عنوان منبع عفونت برای انسان ها عمل کند.”
سل درسگ تریریورکشایر
مقاله ای که در سال 2004 منتشر شد ، شرح حال یک سگ تریر 3 ساله یورکشایر است که با بی اشتهایی ، استفراغ و سرفه مداوم به کالج دامپزشکی دانشگاه تنسی ارجاع شد .
پس از انجام آزمایشات (متاسفانه آزمایشات پس از مرگ) نتیجه گرفتند که سگ مبتلا به بیماری سل (TB) (مایکوباکتریوم توبرکلوزیس) بوده است. صاحب سگ 6 ماه تحت معالجه بیماری سل بود. این اولین انتقال مستند سل از انسان به سگ سانان بود.
گربه ها نیز مستعد ابتلا به سل هستند ، اما آنها معمولاً مستعد ابتلا به سل گاوی (M. bovis) هستند و به ندرت به گونه ای که توسط پرندگان حمل می شود (M. avium) مبتلا می شوند.
سگ ها تنها حیواناتی نیستند که می توانند به سل انسانی مبتلا شوند. مواردی مستند در مورد فیل ها که توسط انسان ها مبتلا به سل شده اند، وجود دارد. همچنین سه مورد ابتلا در حیوانات اگزوتیک در یک مزرعه در ایلینویز نیز ثبت شده است.
گربه هایی که از انسان آنفولانزا می گیرند
در سال 2009 ، اولین مورد ثبت شده از ویروس آنفولانزای H1N1 مرگبار که از انسان به گربه منتقل شد در اورگان بود. صاحب گربه مبتلا به آنفولانزا شدید بود و به بیمارستان منتقل شد. گربه او ( گربه ای که در محیط خانه زندگی می کرد و هیچ گونه ارتباطی با دیگر انسان ها و حیوانات نداشت ) بعداً بر اثر ذات الریه ناشی از عفونت H1N1 درگذشت. جزئیات این پرونده در مجله آسیب شناسی دامپزشکی منتشر شد .
در سال 2011 و 2012 ، محققان بیش از 13 گربه و یک سگ مبتلا به عفونت همه گیر H1N1 را شناسایی کردند که به نظر می رسد از تماس با انسان مبتلا شده بودند. جالب توجه است که علائم حیوانات شبیه انسان ها بوده است ،بیماری های تنفسی پیشرونده، بی اشتهایی و در برخی موارد مرگ .
بیماری های کشنده تنفسی در شامپانزه ها
از بین همه حیوانات ، گوریل ها و شامپانزه ها به دلیل آرایش ژنتیکی و فیزیولوژیکی مشابه با انسان ها شاید حساس ترین حیوانات نسبت به بیماری های انسانی باشند. آن ها در برابر تعدادی از بیماری های انسانی از جمله سرخک ، ذات الریه ، آنفولانزا ، طیف وسیعی از ویروس ها ، باکتری ها و انگل ها آسیب پذیر هستند .
به دلیل وجود شکارچیان ، از بین رفتن زیستگاه ها ، پارک های حیات وحش و باغ وحش ها انسان ها در تعامل نزدیک با پریمات ها هستند. به همین دلیل ، انتقال بیماری بین گونه های مختلف به یک نگرانی اساسی تبدیل شده است.
در سال های 2003 ، 2005 و 2006 شیوع بیماری کشنده تنفسی در پارک ملی کوهستان ماهاله در تانزانیا منجر به آسیب شامپانزه های وحشی شد. اگرچه هم سرخک و هم آنفلوانزا به عنوان علت بیماری در نظر گرفته شدند ، اما هیچ مدرکی برای اثبات آن یافت نشد.
محققان نمونه مدفوع افراد عفونی و غیر عفونی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند و تشخیص دادند كه یک متاپنوموویروس مرتبط با انسان ( ویروسی كه باعث عفونت تنفسی فوقانی می شود ) مسبب بیماری است.
به طور مشابه ، در سال 2009 ، شیوع عفونت metapneumovirus انسانی در شیکاگو و ایلینویز که توسط نگهبان باغ وحش آلوده به گروهی از شامپانزه ها منتقل شده بود باعث بیماری هر هفت حیوان و تلف شدن یکی از آن ها شد.
سگ های نقاشی شده آفریقایی
سگ های نقاشی شده آفریقایی گونه ای در معرض خطر از سگ های وحشی است. به عنوان بخشی از تلاش برای حفاظت آن ها ، مطالعه ای که در سال 2010 منتشر شد که در آن انگل های موجود در مدفوع را مورد بررسی قرار داد.
عفونت Giardia duodenalis ، انگلی که در روده کوچک زندگی می کند و در 26 درصد از حیوانات وحشی و 62 درصد از حیوانات اسیر یافت می شود.
اگرچه این انگل در گربه ها و سگ های خانگی رایج است اما G. duodenalis انگلی نیست که به طور طبیعی در سگ های رنگ شده افریقایی وجود داشته باشد. علاوه بر این ، گونه های انگل موجود در مدفوع از زیرگروه هایی بودند که معمولاً با انسان مرتبط بود ، به جای زیرگروه هایی که معمولاً در سگ های خانگی مشاهده می شد. علائم بیماری می تواند شامل اسهال ، حالت تهوع ، ناراحتی در شکم و کاهش اشتها باشد.
نویسندگان نتیجه گرفتند که این انگل ها از تعامل انسان و سگ وارد جمعیت شده است و از آن پس ، از سگ به سگ انتقال یافته این موضوع می تواند یک تهدید بالقوه جدید برای آینده نامشخص آنها باشد.
اگرچه تحقیقات در مورد بیماری های زئونوز معکوس نسبتاً کم است ، اما این یک موضوع مهم و ضروری برای مطالعه است. اگر پاتوژن های انسانی قادر به آلوده کردن گونه های دیگر باشند و این گونه ها قادر به تعامل با انسان باشند و مسافت های زیادی را طی کنند، یک پاندمی بزرگ در انتظارمان خواهد بود.
می دانیم که ویروس آنفولانزا می تواند به سرعت جهش یابد و با زندگی در گونه های مختلف ، این شانس را دارد که مکررا تغییر یافته و جهش پیدا کند ( به نوعی که قبلا در انسان وجود نداشته است). با تغییر این پاتوژن ها ، ممکن است آنها برای انسان کم خطرتر شوند ، از طرف دیگر برخی ممکن است به طور فزاینده ای کشنده ترشوند.
منبع: Medicalnewstoday
مترجم: مهسا فتح ابادی /دانشجوی دامپزشکی
انتهای پیام/